دېلو مىسالى -قانۇنغا خىلاپ تاۋار ماركىسى ۋاكالەتچىلىك قىلمىشى

دېلو مىسالى -قانۇنغا خىلاپ تاۋار ماركىسى ۋاكالەتچىلىك قىلمىشى مىسالى
« بەزىلەر 800 مىڭ يۈەن چىقىرىپ سىزنىڭ رويخەتكە ئالدۇرغان تاۋار ماركىڭىزنى سېتىۋالدى»

تەھرىر ئىلاۋىسى
يېقىندا، جەمئىيەتتىكى بىر قىسىم قانۇنسىز ئۇنسۇرلار ئىلتىماس قىلغۇچىنىڭ تاۋار ماركىسى كەسپىگە پىششىق بولماسلىقىدىن پايدىلىنىپ، ھالقا قۇرۇپ ئالدامچىلىق قىلىپ، تاۋار ماركىسىنى ئىلتىماس قىلغۇچىغا غايەت زور مالىيە زىيىنى ئېلىپ كېلىپ، تاۋار ماركىسى ۋاكالەتچىلىك بازىرى تەرتىپىنى ئېغىر دەرىجىدە قالايمىقانلاشتۇردى.
تاۋار ماركىسى ئىلتىماس قىلغۇچىنىڭ قانۇنلۇق ھوقۇق-مەنپەئەتىنى قوغداش ئۈچۈن، ئالاقىدار تىپىك دېلو مىساللىرىنى تارقىتىپ، تاۋار ماركىسى ئىلتىماس قىلغۇچىلارنىڭ ھوشيارلىقىنى ئۆستۈرۈپ، ئالدىنىپ قېلىشتىن ساقلىنىشنى ئەسكەرتتى.
«داڭلىق ماركا» بولسا سودىگەرلەرنىڭ يۈزى. ئەمما، بىر قىسىم قانۇنسىز ئۇنسۇرلار بۇنىڭدىن «سودا پۇرسىتى» نى كۆرۈپ، مەخسۇس شىركەت قۇرۇپ، قاتلاممۇ قاتلام شىركەت قۇرۇپ، ئاتالمىش« جۇڭگونىڭ داڭلىق ماركىسى» ، « تور ماركىسى» ، « ئىككىلىك كودلۇق تاۋار ماركىسى» قاتارلىقلاردىن پايدىلىنىپ نەيرەڭۋازلىق قىلىپ، « ئىككىنچى قېتىم ئېچىش» ، « چوڭقۇر ئېچىش» نى قانات يايدۇرۇپ، بۇ ئارقىلىق يۇقىرى سوممىلىق ۋاسىتىچىلىك ھەققى، ۋاكالەتچىلىك ھەققىنى ئالداپ ئېلىۋالغان.


2017-يىلى 11-ئاينىڭ 22-كۈنى، خېنەن ئۆلكىسى جېڭجۇ شەھىرى گۇەنچېڭ خۇيزۇ رايونى تەپتىش مەھكىمىسى توختام ئالدامچىلىقى جىنايىتى بىلەن خېنەن جۇڭجېڭ تاۋار ماركىسى ئورنى چەكلىك شىركىتىنى ئەيىبلىدى ھەم ئارقا-ئارقىدىن بۇ شىركەتنىڭ پايچىكى سۈن لىيەن، يۈ يانەن، سۇڭ شىنىڭ ۋە شىركەت تايانچلىرى قاتارلىق 17 كىشىنى ئەيىبلىدى، بۈگۈن بۇ دېلو گۇەنچېڭ رايونلۇق سوت مەھكىمىسىدە سوت ئېچىپ قاراپ چىقىلدى.
 «ئەپچىل» تۇزاق، ھالقا، قاپقا
لى ئەپەندى 2015-يىلى 4-ئايدا جېڭجۇدا مەبلەغ سېلىپ«گۇبا» ناملىق مەخسۇس ئاشخانا ئاچقان، ئارقىدىن يەنە جېڭجۇ گۇبا يېمەك-ئىچمەك مەدەنىيەت چەكلىك شىركىتىنى تىزىمغا ئالدۇرغان. بىر نەچچە كۈندىن كېيىن، لى ئەپەندى خېنەن جۇڭجېڭ تاۋار ماركىسى ئورنىنىڭ تېلېفون نومۇرىنى تاپشۇرۇپ ئېلىپ، ئۇنىڭدىن تاۋار ماركىسىنى رويخەتكە ئالدۇرۇش-ئالماسلىقنى سورىدى. ئارقىدىنلا، بۇ ئىش بېجىرىش ئورنىدىكى لى سۈن لىيەننىڭ لى ئەپەندىگە ئېيتىپ بېرىشىچە، تاۋار ماركىسى جەمئىي 45 چوڭ تۈر بولۇپ، « گۇبا» دېگەن ئىككى خەتنى تەكشۈرۈش ئارقىلىق، پۈتۈن تۈردىكى 45 تۈرنى ھېچكىم رويخەتكە ئالدۇرۇشنى ئىلتىماس قىلمىغان، لى ئەپەندىگە ئالدى بىلەن ھازىرقى كەسىپ بىلەن شۇغۇللىنىشقا ئالاقىدار 10 تاۋار ماركىسىنى رويخەتكە ئالدۇرۇش تەكلىپىنى بەرگەن، باشقا تۈرلەرنى شىركەتنىڭ كېيىنكى تەرەققىياتى بويىچە بېكىتسە بولىدىكەن. لى ئەپەندى بۇنىڭ ئاساسى بارلىقىنى ھېس قىلىپ، توختام تۈزدى ھەمدە قارشى تەرەپكە 20 مىڭ يۈەن ۋاكالەتچىلىك ھەققى تۆلىدى.  
لى ئەپەندى شۇ يىلى 5-ئاينىڭ 26-كۈنى جېجياڭ ئۆلكىسىنىڭ خاڭجۇ شەھىرىدىن كەلگەن تېلېفوننى ئالدى. قارشى تەرەپ ئۆزىنى خاڭجۇدىكى مەلۇم بىر تاۋار ماركىسى ۋاكالەتچىلىك ئورنىنىڭ خىزمەتچىسى دەۋالغان، ئۇلارنىڭ بىر ئەمەلىي كۈچى بار خېرىدارى بار، ئىسمى گۇبا، لېكىن لى ئەپەندى گۇبا تاۋار ماركىسىنى رويخەتكە ئالدۇرۇپ بولغان ھازىر قارشى تەرەپ لى ئەپەندى رويخەتكە ئالدۇرمىغان باشقا 35 تاۋار ماركىسىنى رويخەتكە ئالدۇرۇشقا تۇتۇش قىلىۋاتىدۇ، ھەمدە 300 مىڭ يۈەن چىقىرىپ لى ئەپەندى رويخەتكە ئالدۇرغان 10 تاۋار ماركىسىنى سېتىۋېلىشنى خالايدۇ.  
يېڭى دۇكان ئېچىلىۋاتقاچقا، ئىسمىنى ئۆزگەرتكىلى بولمايتتى، لى ئەپەندى شۇ ھامان قارشى تەرەپنىڭ شەرتىنى رەت قىلىپ، كۆڭلىدە: ئەسلىدە بۇنداق پۇلغا يارايدىغان بولۇپ قاپتىمەن، ھېلىمۇ ياخشى ئۆزۈم مۇددەتتىن بۇرۇن رويخەتكە ئالدۇردۇم، دەپ خۇشال بولدى.  
لى ئەپەندى دەرھال خېنەن جۇڭجېڭ ماركا ئىش بېجىرىش ئورنىغا تېلېفون بېرىپ، قالغان 35 ماركىنى رويخەتكە ئالدۇرۇشنى تەلەپ قىلدى. سۈن لىيەننىڭ قايمۇقتۇرۇشى بىلەن، لى ئەپەندى يەنە 147 مىڭ 500 يۈەن خەجلەپ« گۇبا» نىڭ« نەشر ھوقۇقى» ، « تور ماركىسى» ، « ئىنگلىزچە دائىرە نامى» ۋە« تور بېكىتى» نى رويخەتكە ئالدۇردى.

«پايدىسىنى كۆرگەندىن كىيىن » يەنە بىر قېتىم رويخەتكە ئالدۇرۇلدى
لى ئەپەندى 2015-يىلى 5-ئاينىڭ 29-كۈنى يەنە خاڭجۇ تاۋار ماركىسى ۋاكالەتچىلىك شىركىتىنىڭ تېلېفونىنى قوبۇل قىلدى، قارشى تەرەپ ھاۋالە قىلغۇچىنىڭ« قەدىمىي» تاۋار ماركىسىنى قەتئىي ئىشلىتىدىغانلىقىنى ئېيتتى، ھەمدە« جۇڭگونىڭ داڭلىق ماركىسى» نى ئىلتىماس قىلماقچى بولدى. ئەگەر ئۇلار مۇۋەپپەقىيەتلىك ئىلتىماس قىلسا، لى ئەپەندى يەنە« گۇبا» ماركىسىنى ئىشلەتسە، ھوقۇققا دەخلى-تەرۇز قىلغان ھېسابلىنىدۇ. لېكىن ھاۋالە قىلغۇچىمۇ 800 مىڭ يۈەن چىقىرىپ، لى ئەپەندىنىڭ ھازىرقى تاۋار ماركىسىنى بىۋاسىتە سېتىۋېلىشنى خالايدۇ، ئۇنىڭ بىرى، ئىشنى ئاسانلاشتۇرۇش، يەنە بىرى، لى ئەپەندىنىڭ زىيىنىنى تولۇقلاپ، قوش پايدا ئېلىش ئارقىدىن، لى ئەپەندى سۈن لىيەن بىلەن يەنە بىر قېتىم ئالاقىلىشىپ، ھەق تۆلىدى ھەمدە« جۇڭگونىڭ داڭلىق ماركىسى» نى رويخەتكە ئالدۇرۇشنى ئىلتىماس قىلىشنى تەلەپ قىلدى.  
لى ئەپەندى 2015-يىلى 10-ئاينىڭ 13-كۈنى شەندۇڭ چىڭداۋدىن يەنە بىر تېلېفون قوبۇل قىلدى. قارشى تەرەپ ئۆزىنى مەلۇم تاۋار ماركىسى ۋاكالەت شىركىتى دەۋالغان بولۇپ، ۋاكالەتچىنىڭ ھاۋالىسى بىلەن 100 مىڭ يۈەن چىقىرىپ، لى ئەپەندىنى« گۇبا» دىكى« ئىككىلىك كود تاۋار ماركىسى» نى ئېچىپ بېرىشكە تەكلىپ قىلدى. ئويلىمىغان يەردىن لى ئەپەندى بۇنى ئاڭلىغاندىن كېيىن، سۈن لىيەنگە 10 نەچچە خىل تۈردىكى« ئىككى ئۆلچەملىك ماركا» نى رويخەتكە ئالدۇرۇشنى ھاۋالە قىلدى.
«تەمىنى تېتىغان» لى ئەپەندى ئۆزى تىزىمغا ئالدۇرغان« گۇبا» تاۋار ماركىسىنىڭ قىممىتى ئاز ئەمەس، پايدا ئالدىم، دەپ قارىدى. شۇنىڭ بىلەن، ئۇ تەشەببۇسكارلىق بىلەن سۈن لىيەن بىلەن ئالاقىلىشىپ، يەنە بىر قېتىم« ئويلاپ باقمىغان» تاۋار ماركىسى ۋە كېيىنكى تۈرلەرنى رويخەتكە ئالدۇرۇشنى تەلەپ قىلغان. دېلو يۈز بەرگەنگە قەدەر، لى ئەپەندى خېنەن جۇڭجېڭ تاۋار ماركىسى ئورنىغا« رويخەتكە ئېلىش ھەققى» ، « ئىلتىماس قىلىش ھەققى» قاتارلىق 426 مىڭ 100 يۈەن تۆلىدى.  
2016-يىلى، لى ئەپەندى باشقا تاۋار ماركىسىنى رويخەتكە ئالدۇرۇش ۋاكالەت شىركەتلىرىنى ئىزدەپ مەسلىھەت سورىدى، ھەمدە مۇنۇلارنى بىلدۈردى: دۆلىتىمىزنىڭ قانۇنىغا ئاساسلانغاندا، «كۇبا» ماركىسى كۇبانىڭ دۆلەت نامى بىلەن ئوخشىشىپ كېتىدىغان بولغاچقا، تاۋار ماركىسى قىلىپ رويخەتكە ئالدۇرۇشقا بولمايدۇ. شۇنىڭ بىلەن بىرگە، دۆلەت ئېتىراپ قىلغان« جۇڭگونىڭ داڭلىق ماركىسى» دېگەن نام ئەسلا يوق، ئاتالمىش«ئىككىلىك كود» تاۋار ماركىسىمۇ پەقەت خېنەن جۇڭجېڭ تاۋار ماركىسى ئورنىنىڭ ئۆزى ياسىغان ئۇلانمىسىدىنلا ئىبارەت. شۇنىڭ بىلەن لى ئەپەندى ئۆزىنىڭ ئالدانغانلىقىنى ھېس قىلىپ، ئارقىدىن ساقچىغا مەلۇم قىلغان.

 ئىش تەقسىملەپ ھەمكارلىشىپ نۇرغۇن ئادەمنى ئالدىدى 
ساقچى تەرەپنىڭ ئەتراپلىق تەكشۈرۈشى ئارقىلىق، 2017-يىلى 3-ئايدىن 8-ئايغىچە، سۈن لىيەن، يۈ يانەن، سۇڭ شىنىڭ ئارقا-ئارقىدىن قولغا چۈشتى. بۇ دېلونىڭ پاش قىلىنىشىغا ئەگىشىپ، بىر چوڭ جىنايەت شايكىسى خېنەن جۇڭجېڭ ماركا ئىش بېجىرىش ئورنى ئاشكارىلاندى.  
تەكشۈرۈپ ئېنىقلىنىشىچە، خېنەن جۇڭجېڭ تاۋار ماركىسى ئورنى 2014-يىلى 11-ئايدا قۇرۇلغان بولۇپ، ئاساسلىق كەسپى ۋاكالىتەن تاۋار ماركىسى، نەشر ھوقۇقىنى رويخەتكە ئالدۇرۇش ھەمدە خېرىدارلارنى ئالداپ يۇقىرى باھادا تىزىمغا ئالدۇرغان« جۇڭگودىكى داڭلىق ماركا» ، « تور ماركىسى» ، « ئىككىلىك كود تاۋار ماركىسى» . سۈنلىيەن بولسا خېنەن جۇڭجېڭ تاۋار ماركىسى ئورنىنىڭ مەسئۇلى. بۇ شىركەتنىڭ تەشكىلى پۇختا، ئىش تەقسىماتى ئېنىق بولۇپ، قارىمىقىدا سودا ئىشلىرى مىنىستىرلىقى ۋە تىجارەتنى قوللاش مىنىستىرلىقى تەسىس قىلىنغان. سودا مىنىستىرلىقىنىڭ ئاستىدا سودا ئىشلىرى بۆلۈمى قاتارلىق تۆت ئۆمەك تەسىس قىلىنغان بولۇپ، ھەر بىر ئۆمەكنىڭ 7-8 كەسپىي خادىمى بار. تىجارەت قوللاش بۆلۈمى خېرىدارلار مۇلازىمىتى (تاۋار ماركىسىنى رويخەتكە ئالدۇرغان باشقا شىركەت قىياپىتىگە كىرىۋېلىپ خېرىدارلارغا تېلېفون قىلىدىغان ئادەم) ، مالىيە، ئالدى سۇپا، لايىھەلىگۈچى قاتارلىقلارنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ.  
سودا مىنىستىرلىقىنىڭ تۆت كوللىكتىپىنىڭ ئاساسلىق ۋەزىپىسى خېرىدارلارنى جەلىپ قىلىش. ئۆمەك ئەزالىرى 58 تور، بازارغا بېرىش تورى، كارخانا تەكشۈرۈش توردىن بەزى شىركەت مەسئۇللىرىنىڭ ئىسمى ۋە تېلېفون نومۇرىنى تەكشۈرىدۇ، ھەتتا توردىن بەزى شىركەت مەسئۇللىرىنىڭ ئىسمى ۋە تېلېفون نومۇرىنى سېتىۋالىدۇ، ئاندىن كەسپىي خادىملار بۇ شىركەت كارخانىلىرىنىڭ مەسئۇللىرىغا رويخەتكە ئېلىنغان تاۋار ماركىسىنى بىر-بىرلەپ تونۇشتۇرىدۇ.
ئەگەر خېرىدارلار ئالدىغاندىن كېيىن پەقەت بىر نەچچە خىل تاۋار ماركىسىنى رويخەتكە ئالدۇرغان بولسا، ئىككى-ئۈچ ئايدىن كېيىن تىجارەت قوللاش بۆلۈمى خېرىدارلارغا مۇلازىمەت قىلىشنى ئورۇنلاشتۇرۇپ، خېرىدارلار رويخەتكە ئالدۇرغان تاۋار ماركىسىنى ئۆتۈنۈپ بېرىش-بەرمەسلىكنى سۈرۈشتۈرىدۇ، شۇنىڭ بىلەن بىر ۋاقىتتا سودا مىنىستىرلىقى بىلەن ماسلىشىپ يەنە بىر قېتىم ئالدامچىلىق قىلىدۇ. ئەگەر خېرىدارلار 45 خىل تاۋار ماركىسىنى رويخەتكە ئالدۇرۇپ بولغان بولسا، سۈن لىيەن« ئىككىنچى قېتىملىق ئېچىش» ، « چوڭقۇر ئېچىش» نى يولغا قويۇپ، خېرىدارلار مۇلازىمەت خادىملىرىنى خېرىدارلارنىڭ« جۇڭگونىڭ داڭلىق ماركىسى» نى داۋاملىق بېجىرىشىگە ئورۇنلاشتۇردى، شۇنىڭ بىلەن بىر ۋاقىتتا خېرىدارلارغا ئاتالمىش« نەشر ھوقۇقى» ، « تور ماركىسى» ۋە« ئىككىلىك كود ماركىسى» نى تەۋسىيە قىلدى.  
نۇرغۇن زىيانكەشلىككە ئۇچرىغۇچى بىلىم مۈلۈك ھوقۇقى قانۇنىنى بىلمىگەنلىكى ئۈچۈن، دېلو يۈز بەرگەندىن كېيىن ئالدانغانلىقىنى ئەسلا بىلمەيدۇ، ھەممىسى ئۆزىنىڭ قولىدا ناھايىتى پۇلغا يارايدىغان تاۋار ماركىسى بار دەپ قارايدۇ. دېلو يۈز بەرگەنگە قەدەر، بۇ شايكا 12 نەپەر زىيانكەشلىككە ئۇچرىغۇچىنىڭ جەمئىي 810 مىڭ 100 يۈەن پۇلىنى ئالداپ ئېلىۋالغان. (ئاپتورى: باۋ يى، جاڭ يىفەن)


مەنبەسى: دۆلەت ماركا ئىدارىسى توربېكىتى

شىنجاڭ قۇياش خەلقىئارا سودا شىركىتى  – ماركا تورى تەرجىمە قىلىپ تەييارلىدى . خالىغانچە كۆچۈرۈشكە بولمايدۇ . 
 

ھەمبەھىرلەش